In het van oorsprong katholieke Peel en Maas staat in ieder dorp een kerk. Naast het gebedshuis hadden of hebben verschillende kernen ook nog een eigen klooster. Daar werden paters opgeleid, meisjes onderwezen en ouderen verzorgd. Sommige kloosters zijn inmiddels gesloopt en andere hebben nog altijd een prominente plek in het aangezicht van het dorp. In onze nieuwe serie duiken we de geschiedenis van enkele kloosters in. Het St. Jozefklooster aan het Kennedyplein in Maasbree is nog altijd te bewonderen.
Het St. Jozefklooster in Maasbree werd op 19 maart 1903 geopend. De zusters van de congregatie van de Goddelijke Voorzienigheid waren vanaf die dag verantwoordelijk voor het klooster en de meisjesschool die in het gebouw gevestigd waren. De zusters waren op verzoek van de deken van Venlo naar Maasbree gekomen, maar in het dorp zelf waren de mensen niet onverdeeld positief over de komst.
“Pastoor Smeyers, verschillende parochianen en vooral het onderwijzend personeel van de openbare lagere school zagen de zusters niet graag komen”, schrijft Louis Grubben in zijn boek ’Kroniek van de religieuzen verbonden met Maasbree’. De gemeenteraad moest er aan te pas komen om de banen van de onderwijzers te waarborgen toen de katholieke school van de zusters opende. Voor de leraren van die openbare school werd elders in de gemeente werk gezocht.
Het kwam echter helemaal goed tussen de twee scholen na een ongeluk waarbij meester Beunen van de openbare school gewond raakte toen hij van de fiets viel. “De wond wilde aanvankelijk niet goed genezen. Meester Beunen riep toen de hulp in van de zusters en door hun kundige verpleging was de wond vrij spoedig geheeld”, schrijft Grubben. Daarna heerste er een goede verstandhouding tussen de openbare basisschool en de zusters van het klooster die hun schoolgebouw verschillende keren uitbreidden en nieuwe lokalen toevoegden.
Naast het onderwijzen werd vooral ziekenverpleging een groot onderdeel van de werkzaamheden van de zusters in Maasbree. Vooral in de Tweede Wereldoorlog kwam dat tot uiting. Toen de Duitsers op 10 mei 1940 Nederland binnenvielen, was het niet meer mogelijk om regelmatig les te geven in het gebouw. “Een tijd lang verbleven er ook Duitse soldaten in het klooster”, schrijft Grubben. “Op het dak van het klooster wapperde de vlag van het Rode Kruis. Al deze mensen bezorgden de zusters natuurlijk veel werk.”
Net voor het einde van de oorlog in Maasbree dienden het klooster en de school als veldhospitaal voor gewonde Duitse soldaten. “Ondanks de aanwezigheid van de bezetters bleek het klooster ook nog een goede schuilplaats te zijn voor onderduikers. Vooral toen de Duitse mensenjagers in oktober en november 1944 razzia’s hielden in Maasbree”, aldus Grubben. “Tijdens de laatste weken van de oorlog en na de bevrijding hebben de zusters ook nog verschillende zieken en gewonden in het klooster verpleegd.” Ook zaten er na de bevrijding geallieerde militairen in het gebouw. In mei 1945 werd het geven van onderwijs hervat.
Vanaf 1951 ging de school van het klooster dienst doen als huishoudschool, het Voortgezet Gewoon Lager Onderwijs-onderwijs (VGLO). Na de invoering van de nieuwe leerplichtwetgeving in 1966, bleven alleen de kleuter- en meisjesschool onder leiding van de zusters. In 1970 werd de school een gemengde school en werden ook jongens toegelaten. In 1978 werd de kloosterschool afgebroken en een nieuw pand in gebruik genomen dat vanaf 1985 De Linden ging heten.
In 1988 volgde het definitieve afscheid van de zusters uit Maasbree. Het klooster werd verkocht en de zusters gingen naar andere kloosters in de regio. Grubben: “Bijna 85 jaar zijn de zusters in Maasbree geweest en zijn zij dienstbaar geweest voor de medemens. Ze hebben een uiterst belangrijke bijdrage geleverd aan het onderwijs en daarnaast hebben zij zich nog op veel andere terreinen onderscheiden. Dit heeft de gemeenschap van Maasbree vooral kunnen ervaren in de oorlogsjaren, toen soldaten, onderduikers, evacués, zieken en gewonden in het klooster onderdak vonden.” Het klooster, inmiddels een woonhuis, is een rijksmonument. Het aanzicht van het gebouw van de zusters die zoveel voor het dorp betekend hebben, blijft dus voor altijd behouden voor Maasbree.
